ไหมขัดฟันเป็นอุปกรณ์ทำความสะอาดซอกฟันที่จำเป็นสำหรับทุกคน เป็นเส้นใยที่ทำจากไนลอน ใช้กำจัดคราบจุลินทรีย์และเศษอาหารที่อยู่ตามซอกฟัน ส่วนใหญ่จะมีสีขาว บางชนิดเคลือบขี้ผึ้ง บางชนิดไม่เคลือบ ที่มีขายอยู่ในท้องตลาด บางยี่ห้อก็มีการแต่งกลิ่นและสีเพื่อให้น่าใช้ยิ่งขึ้น โดยเฉพาะผู้ที่ใส่ฟันปลอมชนิดติดแน่น ใส่ครอบฟันและจัดฟัน การใช้ไหมขัดฟันช่วยลดอาการเหงือกอักเสบ ลดกลิ่นปาก และทำให้ทราบเมื่อเริ่มมีฟันผุบริเวณซอกฟัน หรือวัสดุอุดฟันบริเวณนั้นชำรุดต้องแก้ไข ในไหมขัดฟันเรียงตัวขนานกัน เวลาใช้งานเส้นใยย่อยจะถูกแผ่ออกมาเป็นแถบทำความสะอาดฟันได้ ต่างจากเส้นด้ายธรรมดาที่เส้นใยย่อยถูกถักเป็นเส้นกลมจึงหยาบและคม และไม่สามารถใช้แทนไหมขัดฟันได้
ดังนั้น ในการทำความสะอาดฟันให้ทั่วถึงทุกด้าน ของแต่ละซี่ฟัน จึงมีความจำเป็นต้องใช้ไหมขัดฟันร่วมกับการแปรงฟันด้วย เพื่อเป็นการป้องกันโรคเหงือก และโรคฟันผุ การใช้ไหมขัดฟัน เพื่อทำความสะอาดซอกฟัน แม้จะเป็นเรื่องที่ทำได้ไม่ยาก แต่ต้องใช้เวลามากพอสมควร การใช้ไหมขัดฟันในช่วงเวลาก่อนการแปรงฟัน จะได้ผลดีที่สุด
ไหมมี 2 ชนิด
1. ไนลอน (หรือมัลติฟิลาเมนท์) แบ่งได้อีกเป็นแบบเคลือบและไม่เคลือบ และมีหลายรสชาติ เนื่องจากไหมชนิดนี้จะประกอบด้วยเส้นใยไนลอนบาง ๆ หลายเส้น จึงอาจเกิดการฉีกขาด โดยเฉพาะบริเวณที่ค่อนข้างแน่น
2. PTFE (โมโนฟิลาเมนท์) ในขณะที่ไหมขัดฟันชนิด PTFE จะมีความทนทาน ราคาแพงกว่า และสามารถเลื่อนเข้าสู่ซอกฟันได้ง่ายกว่า มีความเหนียวกว่า ถ้าใช้อย่างเหมาะสม ทั้งสองชนิดจะช่วยกำจัดคราบแบคทีเรียและเศษอาหารได้อย่างดี
วิธีการใช้ไหมขัดฟันทำความสะอาดฟัน

1.ดึงไหมขัดฟันยาวประมาณ 20 ซม ผูกเป็นวงใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้จับไหม หรือ พันรอบปลายนิ้วกลางทั้งสอง แล้วใช้นิ้วโป้งและนิ้วชี้จับเส้นไหมดึงไหม ให้ตึง โดยให้ระยะห่างกัน 1.5-2 นิ้ว
2.สอดเส้นไหมขัดฟันเบาๆลงตามร่อง เข้าระหว่างซี่ฟันและร่องเหงือก ฟัน เหมือนเลื่อนเพราะหากดันแรงๆอาจจะทำให้เลือดออด เลื่อนไหมไปมาเบาๆ เข้าระหว่างซอกฟันแล้วโค้งไหมโอบรอบฟัน เพื่อทำความสะอาดโดยเคลื่อน ขึ้นลง
3.เมื่อไหมถึงเหงือกให้ดึงไหมให้โค้งตามฟัน
4.ดึงไหมขึ้นลงและทำทั้งสองด้าน เมื่อได้ 1 ซี่แล้วก็พลิกไปอีกด้านหนึ่ง ทำไป เรื่อยๆ จนรอบทุกซี่ ทุกซอก จนครบรอบ
5.เพื่อสุขภาพที่ดีของฟันควรใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง อย่างสม่ำเสมอทุกวัน
ตัวอย่างวีดีโอวิธีการใช้ไหมขัดฟัน
ประโยชน์ของการใช้ไหมขัดฟัน
เนื่องจากขนแปรงสีฟันนั้นไม่สามารถ เข้าทำความสะอาดในส่วนของซอกฟันได้อย่างทั่วถึง เพราะขนาดและความยืดหยุ่นไม่เหมาะสม แต่ไหมขัดฟันสามารถทำความสะอาดทุกซอกทุกมุมได้ อย่างไรก็ดี ไหมขัดฟันก็ใช้ได้ดี เฉพาะส่วนของซอกฟัน ดังนั้น ในการทำความสะอาดฟันให้ทั่วถึงทุกด้าน ของแต่ละซี่ฟัน จึงมีความจำเป็นต้องใช้ไหมขัดฟัน ร่วมกับการแปรงฟันด้วย เพื่อให้การป้องกันโรคเหงือก และโรคฟันผุได้ผลดีในทุกด้านฟันไหมขัดฟัน มีประโยชน์ คือ
1. สามารถช่วยทำความสะอาดฟันที่เราไม่สามารถทำความสะอาดได้ เช่น ฟันซ้อนเก เนื่องจากเราจะใช้แปรงสีฟันทำความสะอาดได้ไม่ทั่วถึง ไหมขัดฟันจะช่วยได้มาก
2. ช่วยกำจัดเศษอาหารที่ติดตามซอกฟันออก เนื่องจากสามารถขัดฟันได้ทุกซอกทุกมุม
การวิจัยพบว่า การใช้ไหมขัดฟันด้วยจะสามารถลดอัตราการเกิดฟันผุด้านข้างได้ถึง 50% เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่ได้ใช้ไหมขัดฟัน นอกจากนี้ไหมขัดฟันยังช่วยลดอาการกลิ่นปากได้ด้วย ดังนั้นจึง แนะนำให้ใช่ไหมขัดฟัน คู่กับการแปรง จึงจะเป็นวิธีที่ช่วยให้เรามีสุขภาพฟันที่ดียิ่งขึ้น