การอุดฟันด้วยเรซิน สีเหมือนฟัน

การอุดฟันด้วยเรซิน สีเหมือนฟัน

           มีหลายคนอาจสงสัยว่าเวลาเราไปอุดฟันนั้นหมอเอาอะไรอุดให้กับเราสีดำบ้างสีเงินบ้างหรืออาจจะเป็นสีใสๆเหมือนฟันบ้าง แต่หลายๆคนอาจจะยังไม่ทราบกันว่าวัสดุเหล่านั้นที่นำมาอุดฟันให้แก่เรานั้นเป็นวัสดุอะไรทำมาจากอะไร แต่เพื่อนๆไม่ต้องสงสัยอีกต่อไปเพราะในวันนี้เราจะมาอธิบายวัสดุต่างๆที่ใช้ในการอุดฟันอย่างละเอียดให้เพื่อนๆได้รับทราบโดยทั่วกัน งั้นเรามาเริ่มจากรู้ที่มากับการอุดฟันกันเลยดีกว่า

วัสดุอุดฟันในปัจจุบันแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้

1.วัสดุอุดฟันโดยตรง (Direct Restorative Materials) เป็นวัสดุที่ถูกออกแบบมาเป็นพิเศษเพื่อให้อุดโพรง หรือรูบนตัวฟัน มีสมบัติเข้ากันได้ทางชีวภาพ (biocompatiblity) การเกิดปฏิกิริยาเคมีของวัสดุขณะแข็งตัวอาจคายความร้อน หรือปล่อยสารอื่นออกมา ซึ่งสิ่งที่ออกมาเหล่านั้นไม่ว่าจะเป็นความร้อน หรือสารเคมีต้องไม่เป็นอันตรายใดๆ ต่อตัวฟัน และคนไข้ 

      1.1 อมัลกัม (Amalgam) เป็นวัสดุอุดฟันรู้จักกันมานาน และนิยมใช้อย่างแพร่หลาย เพราะมีความแข็งแรงสูง มีอายุการใช้งานยาวนานหลายปี และราคาถูก อมัลกัมเป็นโลหะผสมประกอบด้วยปรอทเป็นธาตุหลักประมาณร้อยละ 43-54 และมีโลหะอื่นผสมอยู่ด้วย ได้แก่ เงินประมาณร้อยละ 20-35 ทองแดงประมาณร้อยละ 10 สังกะสีประมาณร้อยละ 2 และดีบุก ด้วยเหตุที่วัสดุเป็นโลหะผสมจึงมีสีแวววาวแบบโลหะ ซึ่งไม่กลมกลืนกับสีเนื้อฟัน

      1.2 คอมโพสิตเรซิน (Composite Resin) เป็นวัสดุผสมระหว่างพลาสติกกับผงแก้ว มีความแข็งแรงสูง ทนทาน สามารถผลิตให้มีสีคล้ายเนื้อฟัน วัสดุมีราคาแพงกว่าอมัลกัม คอมโพสิตอุดฟันสำหรับอุดฟันส่วนมากใช้แสงในการบ่ม (cure) แข็งตัว

      1.3 กลาสไอโอโนเมอร์ซีเมนต์ (Glass ionomer cement) เป็นวัสดุผสมทางทันตกรรมระหว่างแก้วและกรดอินทรีย์ (organic acid) มีสีใกล้เคียงกับสีธรรมชาติของฟัน และมีความโปร่งแสง มีสมบัติในการยึดติดกับเนื้อฟัน และโลหะได้ดี นอกจากนี้ยังสามารถปลดปล่อยสารฟลูออไรด์เพื่อช่วยป้องกันฟันผุ การแข็งตัวของวัสดุเกิดจากการทำปฏิกิริยาเคมีของกรดและด่างของสาร ไม่ต้องฉายแสง 

และการก่อตัวเป็นซีเมนต์ทำโดยการผสมส่วนของเหลว และส่วนของผงแก้ว (กลาสไอโอโนเมอร์) ซึ่งปฏิกิริยาเคมีที่เกิดเป็นปฏิกิริยากรด-ด่าง ระหว่างกรดคาร์บอกซิลิกของโพลิเมอร์ในส่วนของของเหลวกับผงแก้วที่มีสมบัติด่าง

      1.4 เรซินมอดิฟายด์กลาสไอโอโนเมอร์ซีเมนต์  วัสดุผสมระหว่างแก้ว กรดอินทรีย์ (organic acid) และอุดฟันโพลิเมอร์ (resin polymer) ที่แข็งตัวได้เมื่อฉายแสงลงไป โดยทั่วไปวัสดุมีสีคล้ายเนื้อฟันมากกว่ากลาสไอโอโนเมอร์ซีเมนต์ วัสดุชนิดนี้มีราคาใกล้เคียงกับคอมโพสิตอุดฟัน

      1.5 คอมโพเมอร์ (Compomer) วัสดุอุดฟันที่ได้จากการนำคอมโพสิตกับกลาสไอโอโนเมอร์ซีเมนต์มารวมกัน หรือโพลิแอซิดโมดิฟายด์อุดฟันคอมโพสิต (polyacid-modified resin composite) มีสีคล้ายเนื้อฟัน และสามารถปลดปล่อยฟลูออไรด์ออกมา แต่ไม่สามารถเติมฟลูออไรด์เข้าไปใหม่เหมือนกลาสไอโอโนเมอร์ซีเมนต์ได้ 

2.วัสดุอุดฟันโดยอ้อม (Indirect Restorative Materials) เป็นวัสดุที่ถูกเตรียมหรือขึ้นรูปสำเร็จจากภายนอก ก่อนนำไปใส่ (อุด) บนตัวฟันหรือตำแหน่งฟันเดิมที่ทันตแพทย์เตรียมไว้ล่วงหน้า ได้แก่ 

      2.1 ทองคำ (Gold) เป็นโลหะบูรณะฟันอีกชนิดหนึ่งที่มีประวัติการใช้งานยาวนานมาก ด้วยเหตุที่เป็นโลหะมีความทนทานสูง 

      2.2 พอร์ซเลน (Porcelain) เป็นวัสดุเซรามิกมีความแข็ง และเปราะมาก จึงมีผลให้ฟันคู่สบ (opposing teeth) เกิดการสึกหรอได้ง่าย ทั้งนี้ทันตแพทย์ไม่แนะนำให้ใช้พอร์ซเลนอุดฟันโดยเฉพาะอย่างยิ่งฟันบดเคี้ยวอย่าง ฟันกราม(durability) ทนสึกกร่อน (wear) ได้ดี และไม่ทำให้ฟันคู่สบสึกด้วย แต่เนื่องจากโลหะมีสมบัตินำความร้อนและความเย็น ดังนั้นจึงอาจก่อให้เกิดความระคายเคือง ปัจจุบันการใช้ทองคำเป็นวัสดุบูรณะฟันลดปริมาณลงมาก เพราะวัสดุชนิดอื่นให้ความสวยงามคล้ายฟันจริงมากกว่า นอกจากนี้ทองคำยังมีราคาแพง แม้จะมีอายุการใช้งานยาวนานก็ตาม

      2.3 วัสดุอื่นๆ นอกเหนือจากวัสดุ 2 ชนิดข้างต้นแล้ว ยังมีการใช้วัสดุอุดฟันที่ทำจากวัสดุอื่นอีกหลายชนิด เช่น แพลตินัม (Platinum) โลหะผสมของดีบุกกับเหล็ก โลหะผสมของตะกั่วกับทังสเตน (Tungsten) เป็นต้น